Bài đăng báo SGTT 141, bị cắt sạch bách. Nay ghi lại đây để thấy sự kiểm duyệt của báo chí nước ta vãi đạn như thế nào.

Con người ta dính liền với nước. Ví dụ tinh trùng con… “nòng nọc” bơi tới trứng trong nước. Ví dụ thai nằm trong nước. Rồi khi đẻ con ra, mẹ cho con bú không phải sữa dạng bột mà là sữa dạng nước. Mẹ tắm con trong nước. Con lớn lên tự tắm cũng trong thau nước hoặc trong bồn nước. Nấu cơm phải dùng nước. Ăn cơm xong uống nước. Đau bụng đi ngoài ra nước. Đi cầu phải dội nước. Đến khi chết cũng lau rửa bằng nước chứ không phải bằng cỏ xước. Lên bàn thờ rồi mỗi lần cúng là hai cốc nước. Mọi thứ đều phải dính dáng đến nước. Ngay cả chữ “dính dáng” nghe nó cũng ướt. Nước quan trọng rất mực, ông Mark Twain nhà văn ổng gọi là mực nước. Đến mức thế giới người ta phải lập ra nguyên một cái Water Aid tức Hội Cứu Nước. Hội này bành trướng đến hai mươi sáu quốc gia, tức thị hai mươi sáu nước. Hội suốt ngày tung hô rằng ở châu Phi đang rất chi là thiếu nước, hãy mở lượng hải hà sông nước mà cho chúng tôi nước không có chúng tôi chết khát. Hội lại bày đặt ra một cái ngày Mười Chín tháng Mười Một hằng năm là Toilet Day tức ngày Hố Xí Giựt Nước. Hội đăng lên mạng những vi-đê-ô cờ-líp rất cảm động về những người da đen đứng buồn thiu trong lá vàng rơi vì thiếu nước. Hội lại chụp lại ảnh những người da đen được tiếp tế nước liền vui mừng đốt lửa đứng vòng tròn vừa vỗ tay vừa nhảy nhót reo hò đón nước. Nói dông dài như thế là để khẳng định cái tầm quan trọng ghê gướm gớm của nước. Ai không hiểu thì mặc quần da váy kim tuyến ôm lấy cây mà múa cột, đừng xen vào bô bô giỡn chơi về nước.

Thế mà dân Sài Gòn ta, lại như mọi khi, khổ không biết mình khổ mà sướng cũng chẳng biết mình sướng.

Nước ta là xứ nhiệt đới, mưa thuận gió hòa, ao hồ nhiều sông suối lắm kênh rạch vãi. Nước chảy róc rách ở Pác Bó khe núi, nước cuồn cuộn sông Đuống, nước xuôi dòng Vu Gia, nước lấp lánh sông Lô rừng cọ, nước yên bình sông Thu rừng tre, nước mặn mòi sông Cửu Long rừng tràm. Từ dạo Sơn Tinh bắt gà đóng móng ngựa phỗng tay trên Mị Nương cho đến nay, mỗi năm chúng ta cứ đều đặn một chục lũ quét vài trăm cú lụt, bão táp cuồng phong liên miên. Mấy năm gần đây rừng đầu nguồn của ta lại được khai thông khai thoáng, lại bồi bô-nứt thêm những cú vỡ bể chứa nước toác đập thủy điện, thôi thì các tỉnh miền Trung tha hồ là nước. Nước ngọt miễn phí. Nước lợ cũng không tốn tiền. Nước uống được không đắng. Từ trong Nam cho chí ngoài Bắc chẳng nghe ai Quảng Bình Quảng Trị than phiền một tiếng nào cả. Lại thấy mì tôm cùng thi với pháo bông bay khắp trời. Lại thấy quần xi-líp cùng với xú-chiêng cứu trợ văng tung tóe. Lại thấy người chết trôi di động xong lại có người chết trong xe buýt cố định. Không nghe ai than phiền một tiếng nào sất.

Thế mà dân Sài Gòn ta, lại như mọi khi, khi khổ không biết mình khổ mà lúc sướng cũng chẳng hay mình sướng. Trời mới mưa một tí, chúng ta ta thán rùm beng cả lên. Các thể loại báo chí lá cải lập tức ăn theo, cho giật nhan nhản những tít giật gân nắn ngọc hành kiểu như “Hố tử thần! Tức là mặt đường lủng lỗ! Mặt bạn có lủng lỗ không? Hãy dùng Rose Hip Seed Oil” “Nguy hiểm quá! Vào! Không vào rồi thưa các bạn, Messi của Barca đã sút ra ngoài,vâng chân trái không phải chân thuận của anh, vâng nhưng chân phải cũng không phải chân sở trường, vâng như vậy thì chân nào mới là chuẩn” “Ướt Bugi ư, đã có dịch vụ chùi Bugi! Bugi bạn yếu? Bugi của chúng tôi cũng vậy. Hãy gọi 8X01 để cài GPRS” “Người dân vất vả đối phó với triều cường: Vinashin hứa sẽ đóng tàu? Giáo sư Ngô Bảo Châu phải đóng tiền điện cầu thang và tiền rác” “Thảm họa bùn đỏ: Giao thông ách tắc rất nhiều nơi! Chính phủ Hungary sẽ đối phó thế nào? Bà Hillary Clinton bày tỏ sự quan ngại”, càng làm dân tình hoang mang một cách rất không đáng có. Thế là chúng ta lo sợ, chúng ta nhặng xị ngầu lên, chúng ta kêu gào rằng đào hố dựng lô cốt thoát nước cho lắm vào chẳng được tích sự mốc xì gì, rằng càng móc đất càng ra nước, rằng đợi rụng cả râu sao chưa thấy khô thoáng năng động, rằng rặt một lũ ăn hại không biết xót tiền dân, rằng tiền thuế tao đâu trả lại cho tao. Sẵn trên đà căm giận, kết hợp với cái bực tức chuốc lấy ở công ty, chúng ta đối xử với nhau không còn đẹp đẽ thấm đẫm vỡ òa tình người như lẽ ra phải thế nữa, chúng ta bóp còi inh ỏi và chửi thề mỗi khi đi ngang bệnh viện Nhi Đồng trên đường Sư Vạn Hạnh, chúng ta văng tục vào mặt nhau, đạp vào xe của nhau, lấn lướt chèn ép nhau, chửi nhau như hát bội tát nhau như múa tuồng.

Chúng ta sai quá. Nước ngập ngã ba Đinh Tiên Hoàng – Võ Thị Sáu thì sâu không thấy đáy, sao lòng dạ chúng ta lại nông nổi bồng bột như thế vậy? Tại sao chúng ta không nhìn qua châu Phi để thấy rằng chúng ta đang được thiên nhiên ưu đãi, cho thật là nhiều nước? Ở châu Phi sống toàn những người da đen, ấy là vì người ta ít tắm do thiếu nước. Tóc người ta xoăn chính là tuân theo định luật Đác Uynh, tóc xoăn đỡ gội đầu chỉ tổ phí nước. Sa mạc Sahara mỗi năm chỉ được vài chục mi-li-lít nước. Người ta không có xe máy, phải cưỡi lạc đà hai bướu đi cho đỡ tốn nước. Thay vì xuất khẩu dầu thô, người ta phải bán dầu hỏa mua nước. Một ông châu Phi mà lạc vào Sài Gòn những ngày này bảo đảm sẽ rất hạnh phúc sướng vui, ổng sẽ cởi trần như Michael Phelps mà bơi xuôi bơi ngược. Vừa bơi ổng vừa húp nước. Vừa húp nước ổng lại vừa hát, rằng Việt Nam thiệt là hạnh phước, rằng phải mau mau nhập tịch vào đây mới được.

Cho nên chúng ta phải học hỏi ông châu Phi da đen kia đi, vừa ngâm chân thúi trong dòng cống đen vừa ca bài cá nước. Thật là mượt.